Google sarsıntıyı bu kez 30 sn önceden haber verdi! Kahramanmaraş depreminde sınıfta kalmıştı...

Dün saat 19.53'te merkez üssü Balıkesir'in Sındırgı ilçesi olan bir deprem meydana geldi. AFAD sarsıntının büyüklüğünü 6.1 olarak açıkladı. Korku ve panik yaratan deprem Bursa, İstanbul, Tekirdağ, İzmir gibi çevre illerden de hissedildi. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya Balıkesir'in kırsal mahallelerinde deprem sonrası 16 yıkık bina tespit edildiğini ve enkaz altında kalan bir vatandaşın yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Teknoloji devi Google, Android işletim sistemine sahip telefonlara deprem öncesinde "Hafif sarsıntı bekleniyor" başlıklı bildirim yolladı. Sarsıntıdan 30 saniye önce gelen bildirimde Balıkesir civarında tahmini büyüklüğü 5,7 olan bir deprem olacağı hakkında Android kullanıcıları bilgilendirildi.

KÜÇÜK SARSINTILAR İÇİN 'DİKKATLİ OL', BÜYÜK DEPREMLER İÇİN 'HAREKETE GEÇ'

Google, Android Deprem Erken Uyarı Sistemi (AEA) sayesinde Android işletim sistemine sahip telefonlara olası bir deprem öncesinde bildirim atabiliyor. Google'ın bu özelliği Türkiye dahil 100 ülkede kullanılıyor. Yerin kilometrelerce altında oluşan sarsıntının oluşturduğu dalgaların yer yüzüne yavaş ilerlemesi sayesinde sistem çalışıyor. Depremin oluşturduğu öncü dalgaları (P dalgaları) sensörleri ile tespit eden sistem depremin verilerini analiz edip ana sarsıntıdan (s dalgaları) 30 saniye önce depremin merkez üssünden uzakta yaşayan kullanıcıları bilgilendirebiliyor.

Depremin şiddeti nispeten küçükse Android telefonlara depremin büyüklüğü ile merkez üssü hakkında bilgilerin yer aldığı "Dikkatli ol" başlıklı bir uyarı geliyor. Bu tarz hafif şiddetli depremlerde kullanıcılara deprem hakkında bir bildirim yollanıyor ancak telefonun "rahatsız etme modu" açık ise bildirim sessiz olarak geliyor.

Şiddetli sarsıntılarda ise "Harekete geç" başlıklı bir bildirim yollanıyor. Bu tarz sarsıntılarda kullanıcıların telefonu "Rahatsız etme" modunda olsa bile telefon otomatik olarak bu moddan çıkıyor ve deprem bildirimi sesli olarak kullanıcıyı uyarıyor.

DEPREM UYARI BİLDİRİMİ ANDROID TELEFONLARDA NASIL AÇILIYOR?

Deprem bildirimlerinin Android telefonlarda çalışması için bu telefonlarda veri bağlantısı ve kablosuz ağ bağlantısının açık olması gerekiyor.

Bu özelliği kullanabilmek için ilk olarak telefonun 'AYARLAR' menüsüne gidilmesi, daha sonra ise Konum>Gelişmiş>Deprem Uyarıları adımları takip edilerek deprem uyarı sistemi aktif hale getirilmesi gerekiyor.

GOOGLE'DAN KAHRAMANMARAŞ İTİRAFI

Teknoloji devi Google, geçtiğimiz günlerde 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen Kahramanmaraş depremleri hakkında kritik bir itirafta bulunmuştu. Google, Kahramanmaraş depremleri öncesi milyonlarca kişiye deprem uyarısı göndermede başarısız olduklarını açıklamıştı. Google yaptığı açıklamada sabaha karşı 4.17'de gerçekleşen ilk sarsıntı öncesi sadece 500 bin kişiye hafif sarsıntı uyarısı olan 'Dikkatli ol' bildirimi yolladıklarını geri kalan milyonlarca kişiye bildirim gitmediğini itiraf etmişti. Gündüz gerçekleşen ikinci sarsıntıda ise sistem bu kez daha geniş çaplı uyarı verdi. 8 bin 158 cihaza "Harekete Geç", yaklaşık 4 milyon kullanıcıya ise "Dikkatli Ol" bildirimi gönderildi.

Google BBC'ye depremin büyüklüğünün sistem tarafından 7.8 yerine 4.5 olarak algılanması nedeniyle bu hatanın gerçekleştiğini ifade etti. Şirket daha sonra yapılan simülasyonlara göre Kahramanmaraş depremi sırasında 10 milyon kişiye her türlü durumda kullanıcıyı sesli olarak uyaran 'Harekete geç' bildiriminin gitmesi gerektiğini açıkladı.

'iPHONE'LARA BİLDİRİM GELMEDİ' İDDİASI

Adli bilişim uzmanı Prof. Dr Ali Murat Kırık, CNN Türk ekranında Google'ın sisteminin Android telefonlara entegre olduğunu ve Google'ın deprem bildirimlerinin sadece Android işletim sistemine sahip telefonlara gittiğini söyledi. iPhone telefonlar için ayrıca ücretli bir uygulama indirmek gerektiğini ifade eden Kınık, ancak iPhone'lardaki sistemin çalışmadığının ifade edildiğini söyledi. 

Apple'ın iPhone telefonlarında da deprem uyarı sistemi bulunuyor. Ancak dün gerçekleşen Balıkesir'in Sındırgı ilçesinde gerçekleşen deprem öncesinde iPhone'lara deprem bildirimi gelmediği iddia edildi. Birçok iPhone kullanıcısı sosyal medya platformu X'te deprem bildirimi almadığı yönünde paylaşımlarda bulundu.

iPhone telefonlarında da deprem uyarı sistemi bildirimi bulunuyor. iPhone deprem uyarısını almak için için ilk olarak “Ayarlar” menüsüne tıklanması, ardından bildirim sekmesinde sayfanın en altında bulunan “Hayati Uyarı Bildirimi” seçeneğinin aktifleştirilmesi gerekiyor.