İmar Bankası mudilerine yapılacak ödemeleri düzenleyen tasarı, TBMM Genel Kurulu`nda kabul edildi. Ancak karşılıksız Hazine bonoları için ödeme yapılmayacak. El konulmadan bir ay öncesine kadar yurt içine aktarılan off-shore hesaplarına da ödeme yok.
İmarzedelerin dörtgözle beklediği tasarı, dün TBMM`de yasalaştı. AKP`de ortaya çıkan tepkiler ve Başbakan Erdoğan`ın da onay vermesi üzerine, İmar Bankası`nın bonozodelerine ödeme yapılmasını içeren madde tasarıdan çıkarıldı. Hükümet, 850 trilyon liralık faturayı üzerinden atmış oldu.
Uzan Grubu`nun batırdığı ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu`nun (BDDK) kapatmaya karar verdiği İmar Bankası`nın mevduat sahiplerine yapılacak ödemelerin esaslarını belirleyen tasarı TBMM`de yasalaştı. AKP`nin dünkü grup toplantısında, ‘‘İmar Bankası`nın hayali bono satışının 850 trilyon liralık faturasını üstlenmeyelim’’ görüşü hakim olunca, tasarı son dakikada değiştirildi. Böylece, İmar Bankası`nın bonozedelerine herhangi bir ödeme yapılmaması kararlaştırıldı.
Yasa, hem AKP grubunu hem de Meclis`i karıştırdı. AKP`liler İmar Bankası`nın asıl adının ‘Tarumarbank’ olduğunu söylerken, Uzanlar için de ‘imarzade ve beyzade’ benzetmeleri yaptılar. Geçen hafta görüşmeleri protestolar nedeniyle yarım kalan yasa dün TBMM Genel Kurulu`nda kabul edildi. Yasa önce AKP grubunda tartışmaya açıldı. İmarzedelere yapılacak ödemeler, AKP`lileri isyan ettirdi. İtirazlar dikkate alınarak İmarzede Yasası`nda
son dakika değişikliği yapıldı.
BONOLAR NEDEN ÖDENİYOR?
AKP grubunda bazı milletvekillerinin, ‘‘Bonolar neden ödeniyor?’’ itirazları üzerine, oturum yöneten Başbakan Tayyip Erdoğan araya girip, ‘‘Siz kendinizi güç olarak görmeyin. Babacan geldiğinde bu sorunu kucağında buldu’’ dedi. Babacan da, yasadaki değişikliğin ilk mesajını AKP grubunda vererek, bonolar için ödeme yapılmayacağını açıkladı. Babacan, İmar Bankası`nın yaptığı ‘hayali’ bono satışlarının 850 trilyon lirayı bulduğunu söyledi. Babacan, İmar Bankası`na el konulduğu tarihten önceki son bir ay içinde off-shore hesaplarından mevduat hesaplarına aktarılan paraların da ödenmeyeceğini bildirdi. Babacan, ‘‘hileli’’ hesap aktarımına ilişkin rakamın da 650-700 trilyon lira olduğu bilgisini verdi.
UZAN`LA NEDEN GÖRÜŞÜLÜYOR?
Babacan kürsüde bilgileri verirken, bazı milletvekilleri, bazı bakanlarının Cem Uzan ile neden görüştüklerini sordu. Erdoğan, itirazlara ‘‘Benim kasama para girecekse bakanlarımı herkesle görüştürürüm’’ diye karşılık verdi. Erdoğan, daha sonra Meclis`teki çalışma odasında Babacan, Unakıtan ve bazı MYK üyeleriyle bir araya geldi.
Erdoğan Meclis`ten ayrılırken sorular üzerine, İmar Bankası`ndan Hazine bonosu alanlara ödeme yapılmayacağını belirterek, ‘‘Bono olayı yok, ödenmeyecek’’ dedi. Erdoğan, ticari mevduatların ödenip ödenmeyeceği sorusuna karşılık da, 4 trilyon lirayı bulan ticari mevduat hesaplarının ise 50 milyar sınırı aranmaksızın ödeneceğini ifade etti.
Öğleden önce yaşanan gelişmelerin ardından yasa TBMM Genel Kurulu`nda kaldığı yerden ele alındı. 380 bin mevduat sahibini ilgilendiren ve 8.5 katrilyon lira ödemeyi gerektiren yasa, AKP`liler tarafından ödeme planının geniş olması, CHP`liler tarafından ise ayrım yapılması nedeniyle eleştirildi.
Yasada, normal mevduat sahiplerine yönelik ödemeyi içeren düzenlemeler korunurken, CHP`lilerin sert muhalefetine karşın hazine bonosu sahiplerine ödeme yapılmaması kararlaştırıldı. Ticari mevduat sahipleri de ödeme planı içerisine alındı. Yasanın açık oylamasında görüşmelere katılan 251 milletvekilinden 217`si kabul oyu verdi. 9 vekil yasayı reddederken, 25`i de çekimser kaldı.
8.5 katrilyon böyle ödenecek
İmar Bankası`nda 378 bin 469 mevduat sahibine 8.5 katrilyon lira ödenmesine ilişkin yasaya bazı ‘sınırlamalar’ getirildi. Bankaya el konulduğu 4 Temmuz 2003`ten geriye doğru bir ay içinde mevduat hesabına dönüştürülmüş off-shore hesapları, muvazaalı olduğu saptanan hesaplar ve bankadan Hazine Bonosu alanlara ödeme yapılmayacak. Yasa özetle şöyle:
Yasaya dayanılarak çıkartılacak Bakanlar Kurulu kararıyla, mevduatın 10 milyar liraya kadar olan kısmı Ziraat Bankası`nda açılacak vadesiz hesaplar yoluyla ödenecek.
Mevduatın 10 milyar liranın üstündeki ilk 5 milyarlık dilimi için 3 aylık, artı 10 milyar lira için 12 aylık, artı 15 milyar lira için 18 aylık, artı 30 milyar lira için 24 aylık, artı 110 milyar liralık dilim için 30 aylık, kalan kısım içinse 36 ay vadeli hesap blokeli olarak ziraat Bankası`nda açılacak.
Ödemeler, üç yolla finanse edilecek. TMSF, kendi hesaplarında 650 trilyon lirayı kullanacak. Hazine, TMSF`ye 8.5 katrilyon liralık özel tertip tahvil ihraç edecek. Merkez Bankası, TMSF`ye 2 katrilyon lira kredi kullandıracak. Bu tutarın 1.4 katrilyon liralık kısmı, peşin ödenecek 10 milyar liralar, 600 trilyon lirası ise 3 ay sonraki artı 5 milyar liralar için olacak. TMSF de Merkez Bankası`na Hazine`nin ihraç edeceği kağıtların 2 katrilyon liralık kısmını verecek.
Mudilere ve hak sahiplerine fazla veya haksız ödeme yapıldığı saptanırsa, bu tutarı TMSF geri alacak.
Sahte belgeyle ödeme yapılmasını isteyenlere 4-8 yıl hapis cezası var.
Saddam bile yakalandı, Uzanlar yakalanmıyor
İmarzedelere ödemeleri düzenleyen yasa Meclis`te eleştirilere neden oldu. CHP milletvekili Hasan Aydın ‘‘Saddam bile yakalanıyor, üç beş sahtekar yakalanamıyor’’ dedi. Milletvekillerinin görüşleri şöyle:
MUSA UZUNKAYA (AKP):
Bu paraları iç edenlerden hesap sorulmalıdır. Sadece banka yönetiminin değil, BDDK`nın TMSF`nin, SPK`nın, Merkez Bankası`nın ve Hazine`nin de ihmali var. Bu İmarbank değil Tarumarbank.
MELİK ÖZMEN (AKP):
BDDK`ya İmarbank sorulduğu zaman ‘‘Hiçbir problem yok’’ diye yanıt verebiliyor. SPK, ‘‘İmarbank`ın Hazine Bonosu satma yetkisi yok’’ diyor. Ancak buna rağmen satış yapıldığını bilmiyor. SPK yetkileri Merih`de mi yaşıyor.
ALİ KEMAL DEVECİLER (CHP):
İyi niyetli mevduat sahipleri cezalandırılmamalı. Vatandaşların sırtına 8.5 katrilyon yükleyenlerden hesap sorun. İmarzedeye bayramı zehir ettiniz, yılbaşını da zehir etmeyin.
ALİ KEMAL KUMKUMOĞLU (CHP):
İmar Bankası`nda 750 trilyon var diye el konuluyor, 9 katrilyon çıkıyor. Bunda hükümetin hiç mi sorumlulığu yok. Siz bankaya el koymadınız. Banka sahipleri dilekçe vererek gelin el koyun dedi.
BİHLUN TAMAYLIGİL (CHP):
Uzanlar suçludur. İhmal gösteren siyasi irade de suçludur. Burada tek suçsuz var o da mevzuatı bilmeyen mevduat sahibi, bono sahibidir.
Dünya bankacılık tarihinin en büyük soygununu yaşadık
Devlet Bakanı Ali Babacan ise yasanın kabul edilmesinin ardından yaptığı kısa konuşmada, İmar Bankası olayını Türkiye`nin değil, dünya bankacılık tarihinin en büyük hırsızlık ve dolandırıcılık olayı olarak nitelendirdi. Babacan, ‘‘Burada, üç tip yolsuzluk var. Toplanan mevduat resmi kayıtlara girmemiştir. Çok küçük bir resmi bilanço, büyük bir mevduat vardır. İkincisi izinsiz olduğu halde, bono satışı yapılmıştır. Üçüncüsü de vergi kaçakcılığıdır. Kayıtdışı tutulan mevduatın vergisiyle ilgili ödemeler yapılmamıştır’’ dedi.
Kemal Uzan, duruşmaya polis zoruyla getirilecek
İmar Bankası ana davası kapsamında bütün dünyada kırmızı bülten ile aranan Kemal Uzan`ın bilgisayarda Adabank`a ait bilgilerin kayıtlı olduğu ‘back-up’ları saklamadığı gerekçesiyle tutuksuz olarak yargılandığı davaya polis zoruyla getirilmesine karar verildi. Şişli 4`üncü Asliye Ceza Mahkemesi`nde görülün duruşmaya tutuksuz sanıklar Suat Gusinalı ile Azmi Yılmaz gelirken, Selahattin Bal, Mustafa Akar, Bahattin Uzan, firari sanıklar Kemal Uzan ve Hakan Uzan ise katılmadı. Mahkeme Adabank`ın da davaya taraf olmasını kabul ederek, Kemal Uzan ve Hakan Uzan`ın polis zoruyla duruşmaya getirilmesine karar vererek duruşmayı erteledi.
Şişli Cumhuriyet Savcısı Mecit Ceylan tarafından hazırlanan iddianamede Kemal Uzan, Hakan Uzan ve Bahattin Uzan`ın da aralarında bulunduğu 7 sanığın ‘‘Bankacılık Kanunu`na muhalefet etmek’’, ‘‘Bilgi ve belgeleri saklamak’’ suçlarından 3 yıldan 9 yıla kadar hapsi isteniyor.