Küresel piyasaların gözü enflasyon ve sanayi üretimi rakamlarında

Trump'ın tarife tehditleriyle haftaya tedirgin bir havayla başlayan küresel piyasalar, Trump'ın diğer ülkelere yönelik tarife oranlarını içeren mektupları yayımlamasının ardından halihazırda düşük kalan risk iştahının daha da azalmasıyla satış baskısı hissetti.

Çarşamba günü Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) yayımladığı toplantı tutanaklarından alınan faiz indirim sinyalleri ve Fed üyelerinden gelen güvercin mesajlar yatırımcı iştahının artmasını sağlarken, ABD yönetiminin tarifeler konusunda yeni bir adım atıp atmayacağına yönelik belirsizlik, varlık fiyatları üzerinde etkili olmaya devam etti.

Ancak Trump'ın Kanada ürünlerine 1 Ağustos'tan itibaren sektörel tarifelerden ayrı olarak yüzde 35 gümrük vergisi uygulanacağını ve yapılacak herhangi bir misillemenin bu orana ekleneceğini bildirmesi, ticaret savaşlarının yeniden derinleşebileceği korkularını körükledi.

Texas'a hareket etmeden önce basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Trump, yüzde 50 tarife uygulayacaklarını açıkladığı Brezilya ile "belki bir noktada" konuşabileceğini söyledi. Trump, Kanada'ya yönelik tarifelere ilişkin ise "Sanırım oldukça iyi karşılandı. Ne olacağını göreceğiz." dedi.

Fed Başkanı Jerome Powell'ı kovup kovmayacağı sorulan Trump, "Hayır." cevabını verdi. Trump, Powell'ın "berbat" bir iş yaptığını belirterek, faiz oranlarının 3 puan daha düşük olması gerektiğini savundu.

Bu gelişmelerle birlikte pay piyasalarında karışık seyir öne çıkarken, tahvil ve altın fiyatlarında da dalgalı görünüm izlendi.

ABD tahvil piyasalarında geçen hafta satıcılı seyir hakim olurken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puanlık artışla haftayı yüzde 4,42'den kapattı.

Emtia tarafında ise altının ons fiyatı geçen hafta yüzde 0,53 artışla 3 bin 355 dolara, gümüşün ons fiyatı yüzde 4,05 yükselişle 38,4 dolara çıkarken, Brent petrolün varili de yüzde 3,08 değer kazancıyla 70 dolardan haftayı tamamladı.

Ayrıca Trump'ın bakır ithalatına da yüzde 50 tarife getireceklerini açıklaması sonrası bakırın libresi uluslararası piyasalarda çarşamba günü 5,81 dolarla rekor kırdı. Bu seviyelerde tutunamayan bakırın libre fiyatı, haftayı yüzde 10,4 artışla 5,54 dolarda kapattı.

Dolar endeksi yüzde 0,7 artışla 97,9 seviyesinden haftayı bitirdi.

Bitcoin fiyatı da artan risk iştahı ve kurumsal alımların etkisiyle 118 bin 800 dolara çıkarak rekor seviyeyi test etti.

TRUMP'TAN "TARİFE MEKTUPLARI"

Başkan Trump, hafta başında Japonya ile Güney Kore'ye yönelik mektuplarında bu ülkelerden 1 Ağustos'tan itibaren ABD'ye gönderilen tüm ürünlere, sektörel tarifelerden ayrı olarak yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını bildirdi. Cuma günü de Kanada'ya yönelik tarife kararını ilan etti.

Yüksek oranlardan kaçınmak için başka ülkeler üzerinden aktarılan malların daha yüksek tarifelerle karşılaşacağına dikkati çeken Trump, misilleme durumunda ise yüzde 25'lik tarife oranının artacağını kaydetti.

Trump, Malezya, Kazakistan, Tunus, Güney Afrika, Bosna Hersek, Endonezya, Bangladeş, Sırbistan, Kamboçya, Tayland, Laos ve Myanmar'a yönelik tarife oranlarını içeren mektupları yayımladı.

BRICS üyelerinin yüzde 10 ek gümrük vergisi ödeyeceğini de bildiren Trump, bu ülkelere yönelik tarifelerin yakında duyurulacağını söyledi. Trump, BRICS'in "doları yok etmeye çalıştığını" öne sürerek, bunun olmasına izin vermeyeceğini vurguladı.

Bu gelişmelerin paralelinde yatırımcıların odağında bulunan Fed toplantı tutanaklarında Trump'ın ithalat vergilerinden kaynaklanan fiyat şoklarının "geçici veya mütevazı" olması beklendiğinden, bu yıl içinde faiz indirimlerinin uygun olacağını düşündükleri belirtildi.

Tutanaklar, Fed yetkililerinin çoğunun bu yıl politika faizinin düşürülmesinin uygun olacağını değerlendirdiğini, birkaç yetkilinin ise temmuzda faiz indirimine açık olduğunu ortaya koydu.

Perşembe günü Fed yetkililerinden gelen güvercin mesajlar dikkati çekti. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller para politikasının sıkı olduğunu ve bu ay politika faizinde indirim düşünebileceklerini ifade ederek, bu konuda azınlıkta olduğunu ve bu durumun siyasi bir konu olmadığını söyledi.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly de faiz oranlarını düşürmeye başlama zamanının yaklaştığını belirterek, bu yıl iki faiz indiriminin uygun olabileceğini ifade etti.

St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem, enflasyon üzerinde yukarı yönlü riskler gördüğünü ancak tarifelerin fiyatlar üzerinde kalıcı etkisi olup olmayacağını bilmek için henüz erken olduğunu kaydetti.

Cuma günü ise Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, yeni gümrük vergisi tehditlerinin faiz indirimlerini geciktirebileceğini dile getirdi.

NEW YORK BORSASI NEGATİF SEYRETTİ

New York borsasında geçen hafta satıcılı bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında S&P 500 yüzde 0,31, Nasdaq endeksi yüzde 0,38 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,02 değer kaybetti.

Makroekonomik veri tarafında, ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 5 Temmuz ile biten haftada 227 bine inerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.

Ülkede tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, haziranda 0,2 puan azalarak yüzde 3 oldu. Kısa ve orta vadeli enflasyona ilişkin ifade edilen belirsizlikler azaldı, uzun vadeli enflasyona ilişkin ifade edilen belirsizlikler değişmedi.

ABD Hazine Bakanlığı verilerine göre ülkede federal hükümet, gümrük gelirlerindeki artış ve eğitim harcamalarındaki düşüşün etkisiyle haziranda 27 milyar dolarlık bütçe fazlası verdi. ABD'nin gümrük vergisi geliri haziranda 27 milyar dolar olurken, 2025 mali yılının ilk 9 ayında 113 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştı.

14 Temmuz ile başlayacak haftada salı günü enflasyon, New York Fed sanayi endeksi, çarşamba Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), sanayi üretimi, kapasite kullanımı, Fed'in Bej kitap raporu, perşembe Philadelphia Fed imalat endeksi, perakende satışlar, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, cuma Michigan tüketici güven endeksi, inşaat izinleri ve konut başlangıçları verileri takip edilecek.

AVRUPA BORSALARI POZİTİF SEYİR İZLEDİ

Avrupa borsaları geçen hafta alıcılı seyrederken, yeni haftada Avro Bölgesi'nde açıklanacak enflasyon ve sanayi üretimi verileri yatırımcıların odağına yerleşti.

ABD ile ticaret konusunda anlaşma sağlayacağına dair iyimserlik devam ederken, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu sözcülerinden Olof Gill, anlaşma için çalışmaya devam ettiklerini vurgulayarak, "Bu anlamda AB ile ABD arasındaki siyasi ve teknik düzeyde temaslar sürüyor." ifadesini kullanmıştı. Görüşmelerin iyi ilerlediğine işaret eden Gill, ABD ile görüşmelerde son durumu üye ülkelerle de paylaştıklarını ve AB'nin hedefinin 9 Temmuz'a kadar bir anlaşma yapmak olduğunu dile getirmişti.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, ABD ile AB arasındaki gümrük anlaşmazlığında ay sonuna kadar bir uzlaşma sağlanacağına dair "ihtiyatlı iyimserlik içinde" olduğunu söyledi.

Jeopolitik gelişmeler de takip edilirken AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna'ya savaşın başından bu yana yaklaşık 165 milyar avro destek sağladıklarını, bu yıl ülkenin ihtiyaç duyacağı dış finansmanın büyük kısmını karşılayacaklarını aktardı.

Bu arada AB Komisyonundan yapılan açıklamada, Ukrayna'nın toparlanma ve yeniden yapılanma çabalarını desteklemek için uluslararası ve kamu finans kuruluşlarının 2,3 milyar avroluk yeni anlaşma paketi imzaladıkları bildirildi.

Geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,30, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,68, Almanya'da DAX endeksi yüzde 1,98 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 1,15 değer kazandı.

Gelecek haftanın veri takviminde salı Avro Bölgesi'nde sanayi üretimi, Almanya'da Zew beklenti endeksi, çarşamba Avro Bölgesi'nde dış ticaret dengesi, İngiltere'de enflasyon, perşembe Avro Bölgesi'nde enflasyon, İngiltere'de işsizlik oranı, cuma Almanya'da ÜFE verileri karşılanacak.

ASYA BORSALARI JAPONYA HARİÇ POZİTİF SEYRETTİ

Asya borsaları geçen hafta Japonya hariç alış ağırlıklı seyir izlerken, gelecek hafta açıklanacak makroekonomik veriler yatırımcılar tarafından yakından takip edilecek. Öte yandan, Çin yönetiminin kripto varlıklara yönelik birtakım kararlar alabileceğine dair haber akışları geçen haftanın öne çıkan önemli gelişmeleri arasında yer aldı.

Çin yönetiminin aracı kurumlara kripto varlık yatırımlarını işleme sunma lisansı verebileceğine yönelik haber akışıyla, bölge piyasalarında bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin hisseleri değer kazandı. Ayrıca, ülke yönetiminin emlak sektörüne de birtakım destekler verebileceğine dair gelişmeler de risk iştahını destekledi.

Öte yandan Goldman Sachs ekonomistleri, daha elverişli makro ortam ve tarifelerle ilgili daha fazla kesinlik nedeniyle Asya hisse senetleri için tahminlerini yükseltti.

Çin'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda yıllık bazda yüzde 0,1 artarak düşüş beklentilerinin tersinde gerçekleşti. Ülkede Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aynı dönemde yüzde 3,6 geriledi.

Japonya Merkez Bankasının (BoJ) politikalarına ilişkin belirsizlikler devam ederken, ABD'nin açıkladığı yeni gümrük vergileriyle beraber Bankanın faiz artırımlarını öteleyebileceği öngörülüyor.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,09, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,47 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 3,98 yükselirken, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,61 geriledi.

Gelecek hafta pazartesi Çin'de dış ticaret dengesi, Japonya'da sanayi üretimi, kapasite kullanım oranı, salı Çin'de büyüme, sanayi üretimi, perakende satışlar, perşembe Japonya'da dış ticaret dengesi, cuma Japonya'da enflasyon verileri açıklanacak.

YURT İÇİNDE ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ TAKİP EDİLDİ

Yurt içinde geçen hafta alış ağırlıklı seyir öne çıkarken BIST 100 endeksi yüzde 0,80 yükselişle 10.358,46 puandan kapandı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Mayıs 2025'te cari işlemler hesabı 684 milyon dolar açık verirken, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında da 4 milyar 68 milyon dolarlık fazla oluştu. Bu dönemde ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 4 milyar 804 milyon dolar oldu.

Yıllıklandırılmış verilere göre, mayıs ayında cari açık yaklaşık 16 milyar dolar olurken, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret dengesi de 61 milyar dolar açık verdi. Aynı dönemde hizmetler dengesi 62,2 milyar dolar fazla, birincil ve ikincil gelir dengesi sırasıyla 17,2 milyar dolar ve 68 milyon dolar açık verdi.

Dolar/TL, haftayı önceki haftalık kapanışın yüzde 0,8 üzerinde 40,1790'dan tamamladı.

Gelecek hafta yurt içinde çarşamba bütçe dengesi, perşembe konut fiyat endeksi ve konut satışları verileri takip edilecek.

Borsa İstanbul, salı günü 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü dolayısıyla işleme kapalı olacak.