Yapay zekâ ile kısa sürede tespit edilecek... Belge sahteciliğinde yeni dönem
Güncelleme Tarihi:
Vergi Denetim Kurulu (VDK) Başkanlığı, mali belgelerde sahtecilik fiillerine yönelik 1 Ekim itibarıyla sert tedbirler uygulamaya alacak. Yeni düzenleme ile artık mükelleflerin ‘sahte belgeyi bilmeden kullandığı’ değerlendirmesi yerine, ‘belgeyi bilerek kullandığını esas alan’ yaklaşıma geçilecek. Böylece mükelleflerin önemli bir bölümü artık vergi kaçakçılığı kapsamında değerlendirilmiş olacak. Sahte belgeyi düzenleyenler ise ‘para aklama’ boyutuyla ele alınacak.
HAZİNE ve Maliye Bakanlığı, her yıl milyarlarca liralık kamu zararına sebep olduğu belirtilen sahte belge kullanmaya yönelik yeni tedbirler getirmeye hazırlanıyor. Bakanlıktan edinilen bilgiye göre Vergi Denetim Kurulu (VDK) Başkanlığı, mali belgelerde sahtecilik fiillerine yönelik yeni bir çalışma başlattı. Başkanlık, sahtecilik fiillerine ilişkin 1 Ekim itibarıyla daha sert tedbir ve politikaları uygulamaya alacak. Bu kapsamda, mükelleflerin, ‘sahte belgeyi bilmeden kullandığına’ yönelik vergisel değerlendirmelere son verilecek; belgenin ‘bilerek’ kullanıldığını esas alan bir yaklaşıma geçilecek. Böylece, sahte belge kullanan mükelleflerin önemli bölümü hakkında artık ‘vergi kaçakçılığı’ kapsamında işlem tesis edilecek ve üç kat vergi ziyaı cezası uygulanacak.
TEMİNAT İSTENECEK
Sahte belge kullanan mükelleflerden, kamu alacağını güvenceye almak için teminat istenecek. Geçmişi nedeniyle sahte belge kullanma yönünden riskli bulunanlar başta olmak üzere belirli kriterleri taşıyan mükellefler için tedbir alınacak. Teminat gösteremeyen mükellefler için ihtiyati haciz uygulaması da gündeme gelecek.
VDK’nin Risk Analiz Merkezi’nde kullanılan Kuruluş Gözetimli Analiz (KURGAN) Sistemi de mal ya da hizmet alım-satım işlemlerinin gerçek olup olmadığını risk skorlamasına bağlı olarak analiz edecek. Denetim ekipleri, riskli görülen mükelleflerin kapısını çalacak. Bu mükelleflerden, belgelere konu olan depolarındaki malları göstermesi, satmışsa belgelerini ibraz etmesi, üretimde kullanmışsa bu durumu kayıtlarıyla açıklaması istenecek. VDK ekipleri, mükelleflerin geçmiş dönem işlemleri yanında cari dönem belgelerini ağırlıklı olarak denetleyecek, kapanmış işletmeler yerine faal firmalara ağırlık verecek. Para hareketleri, yoklamalar, kaydi ve fiili envanter sayımlarıyla sahte belge kullandığı kanıtlanan mükelleflere, denetim yapılmadan doğrudan işlem tesis edilecek.
‘PARA AKLAMA’ GİBİ ELE ALINACAK
Ayrıca, sahte belge düzenleyen mükelleflere yönelik aylar süren inceleme ve rapor süreçleri de yapay zekâ ve makine öğrenmesi algoritmalarıyla kısa sürede tamamlanacak. Böylece, sahte belge düzenleyenlerin hızla ceza alması sağlanacak. Sürecin hızlanması, zincir halinde sahte belge kullanan kişi ve şirketlerin tespit edilmesine ve bu şekilde elde edilen finansal avantajın önlenmesine neden olacak. Başkanlık, geçmişte sahte belge kullandığından şüphelenilen durumları da yazıyla mükellefe bildirecek. Böylece, mükellefe kayıtlarını düzeltme imkanı tanınacak. Sahte belge kullananlar yanında düzenleyenler de yakından takip edilecek. Sahte belge düzenleyerek bu suçu organize şekilde yürütenler araştırılacak ve konu ‘para aklama’ boyutuyla ele alınacak.
1 EKİM’DE DEVREYE GİRİYOR
HAZİNE ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de sahte belgeyle mücadelenin önemine dikkat çeken açıklama yaptı. “Sahte belgeyle mücadeleye yönelik tedbirleri artırırken risk analizine dayalı yeni uygulamaları devreye alıyoruz” diyen Bakan Şimşek, “Mükelleflerimizin sürece uyum sağlayabilmesi adına bu tedbirleri 1 Ekim itibarıyla uygulayacağız. Bu tarihten sonra gerçekleştirilecek fiillerde sistem devrede olacak” değerlendirmesinde bulundu.
