44.5 milyar TL dijital kayıp

Alışverişlerin dijital ortamda yapılma eğilimindeki artış sonrası, bu alandaki kayıt dışılık analizlerine de hız verildi. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), e-ticaret platformlarından yapılan satışlardan elde edilen gelirleri incelemeye aldı. Bu uygulamalar üzerinden sağlanan hasılatın vergi beyanlarına yansıtılıp yansıtılmadığının tespiti amacıyla yapılan analizde uyumsuzluklar belirlendi. Buna göre, 2021-2022 yıllarına yönelik analizlerde 13 bin 494 mükellefin 18 milyar liralık, 2023-2024 yıllarına yönelik 3 bin 610 mükellefin 26,5 milyar liralık hasılatı kayıt dışı bıraktığı görüldü. Böylece toplam 17 bin 104 mükellefe ait 44.5 milyar lira kayıt dışı hasılat ortaya çıkarıldı.

GELİR İLE BEYANDA 122 MİLYON TL FARK

Yapılan analizde, hiç mükellefiyet kaydı olmadan ticari faaliyette bulunanlar da belirlendi. Detaylı incelemelerde sektördeki kayıt dışına yönelik önemli bulgular elde edildi. Örneğin, bir gerçek kişinin 2021’de e-ticaret platformları üzerinden 895 bin 562 kez işlem yaptığı ve tam 135 milyon lira satış hasılatı elde ettiği belirlendi. Bu kişinin, e-ticaret gelirleri ile vergi beyanları arasında 122 milyon lira fark bulunduğu ancak hiç vergi vermediği görüldü.

Öte yandan, vergi dairelerince bu mükellefler izaha davet edilmeye başlandı.

İZAHA DAVETLE 2 MİLYAR TL

Riskli olduğu tespit edilen mükelleflerden ilk aşamada 3 bin 147’si uyum gösterdi ve 2 milyar lira gelir beyan etti. Mükellef olmayan 190 kişi nezdinde yürütülen izaha davet çalışması sonucunda da 276 beyanname alındı ve 83 milyon lira matrah beyan edildi. İzaha davet sonucunda beyanlarında gerekli düzeltmeyi yapan mükelleflere daha az ceza uygulanıyor. Çağrıya yanıt vermeyen veya gelirlerini gizlemeye devam edenler hakkında vergi incelemesi ve cezai işlem süreci başlatılacak. E-ticaret sektöründe yapılan ödemelere 1 Ocak’ta yüzde 1 stopaj getirilmişti.

BEYAN GÜNCELLEMEYE DAVET
‘VERGİ KAYBINA İZİN VERMEYECEĞİZ’

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dijitalleşmeyle vergi kaybının izinin artık çok daha kolay sürüldüğüne vurgu yaptı. “Kayıt dışılıkla mücadelede kararlıyız” mesajı veren Bakan Şimşek, “e-Ticaret platformları üzerinden gelir elde eden herkes vergisini ödemek zorunda. Vergi cezasıyla karşılaşmak istemeyen tüm mükellefleri gönüllü uyumla beyanlarını güncellemeye davet ediyoruz. Dijitalleşen dünyada vergi kaybına izin vermeyeceğiz. Vergi güvenliğini sağlamak amacıyla bu yılbaşından itibaren uygulamaya aldığımız tevkifat uygulaması, kayıt dışılıkla mücadeleye önemli katkı sağlayacak” diye konuştu.

YURTDIŞINDAN GELEN ÜRÜNLER TAKİPTE

Ticaret Bakanlığı, yurtdışındaki e-ticaret platformlarından satın alınan ürünlerin tüketici sağlığı ve güvenliğini tehdit etmemesi için harekete geçti. Yakın zamanda AB, Kore ve İskandinav ülkeleri tarafından yapılan laboratuvar testlerinde, e-ticaret platformlarında satılan ürünlerin bir kısmında ciddi güvenlik riskleri olduğu belirlendi. Farklı ürün gruplarından alınan numunelerin büyük bölümünün de ürün güvenliği gerekliliklerini karşılamadığı görüldü. Özellikle konfeksiyon, ayakkabı, deri ve çocuk kategorilerindeki birçok üründe yüksek oranda kanserojen ve toksik madde tespit edilmesi, Türkiye’deki tüketicilerde de tedirginliğe yol açtı. Bakanlıkça ilk etapta oyuncak ve bebek ürünleri başta olmak üzere yüksek riskli kategoride değerlendirilen ayakkabı ile tekstil ve deri ürünlerinin laboratuvar ortamında güvenlik testlerinin yapılmasına yönelik seri denetimler başlatıldı.