Çekirdek enflasyondaki düşüş sürüyor

Çekirdek yıllık bazda %7.69 seviyesinden %7.04 düzeyine geriledi. Çekirdek enflasyondaki düşüş son üç aydır sürüyor. Ayrıca çekirdek manşet enflasyonun da altına gelmiş durumda.  Bu durum bu yıl daha önce Temmuz ayında gerçekleşmişti, bir de şimdi.

Aslında son on yılın (2005-2015) ekim ayları ortalaması %2.02 seviyesinde oluşmuş ve ekim ayı enflasyon için her zaman zor bir ay olmuş. Bu dikkate alındığında gelen %1.44 oran oldukça başarılı denilebilir.

Hedefe giden bir enflasyon… Yılın ilk on ayındaki enflasyon %6.23 düzeyine ulaştı. TCMB’nin enflasyon hedefi olan %7.5 seviyesine 1.27 puan kalmış görünüyor. Yine son on yılın kasım-aralık ortalamaları 1.06 puan düzeyinde. Yani bu istatistiğe göre enflasyonun yılı hedefte veya hedefin bir miktar altında kapatması mümkün görünüyor. Özellikle son dört yılın ortalaması oldukça düşük seviyede bulunuyor. Bu anlamda sürpriz bile oluşabilir ve son dört yılın en düşük enflasyonu ile yılı bitirebiliriz.  En azından geçmiş yıllardaki gibi hedeften büyük sapma olmayabilir.

Kur etkisi önemli… Tabi burada TL’deki değer kaybı önemli olacak. Türk Lirası eylül başından bu yana döviz sepeti karşısında %5.8 değer kaybı yaşamış durumda. Bu değer kaybının enflasyona kademeli olarak nasıl yansıyacağı önemli olacak. Ancak bu artıştan enflasyona yarım veya 1 puan gibi bir katkı görülebilir. TCMB son enflasyon raporunda kur artışlarının birikimli etkilerinin azalmaya başladığını ifade ederken, kurlarda tekrar yaşanan bu hareketlilik iyi olmadı.

TCMB faiz indirir mi?

Peki gelen veri ne söylüyor. Çekirdek enflasyondaki azalma, enflasyonun hedefine ulaşma şansının yüksek olması, bankaların toplu olarak faiz indirme furyasına girmiş olması gibi faktörler karşısında TCMB için faiz indirimi için alanı var denilebilir. Ancak kurlarda yaşanan değer kaybı Merkez’in elini bağlayacak önemli bir faktör. Son faiz karar metninde kur endişesi hissediliyordu.  Acaba TCMB 24 Kasım tarihinde enflasyon gelişmelerine bağlı olarak 25 baz puan daha sadeleştirmeye devam mı edecek, yoksa kurlardaki kritik hareketleri dikkate alarak tekrar pas mı geçecek hep birlikte göreceğiz. Ancak o tarihe kadar ABD başkanını belirleyecek ve bu durum küresel piyasalarda önemli bir belirsizliğinde ortadan kalkmasını sağlayacak. Bence küresel gelişmeler ve kurdaki seyirlerin fırsat vermesi durumunda, TCMB 24 Kasım’da faiz indirimine gidebilir. Aksi takdirde pas geçmeye devam edecektir. 

Detaylara Bakalım

Mevsimlik etkilerin güçlü olduğunu görmekteyiz. Mevsimlik ürünleri çıkardığımızda enflasyon %1.44’den %0.47’ye düşüyor. Yani mevsimsellikten dolayı enflasyonu yukarı iten ciddi bir etki var. İşlenmemiş gıda ürünlerinin de enflasyonu yukarı ittiğini görmekteyiz. Ancak bu etki oldukça sınırlı kalmış. İşlenmemiş gıda hariç bakıldığında enflasyon %1.44’den %1.23’e düşüyor.  Enerji’nin enflasyonu aşağı itici etki yaptığı görülüyor. Enerji hariç bakıldığında enflasyon %1.44’den %1.51 seviyesine yükseliyor. Enerji aylık bazda enflasyona 0.7 puanlık bir aşağı etki yaratmış. Alkollü içecek ve tütün grubunun da aşağı yönlü sınırlı da olsa etkileri var. Gıda grubunda geçen aya göre sınırlı bir yükseliş görülüyor. Bu kalemi takip edeceğiz. Gıda grubundaki yumuşak seyrin bozulması enflasyonda hedefleri zora sokabilir. Giyim ve ayakkabı grubundaki %10’luk artış mevsimsellik olarak açıklanabilir. 

Konut grubunda bir düşüş var bu ilginç.  Aylık bazda enflasyona en yüksek katkı 0.41 puan ile Gıda ve 0.77 puan ile Giyim ve ayakkabı gurundan geldiği görülüyor. Eğlence –kültür, alkollü içecekler-tütün ve haberleşme grupları enflasyonu aşağı iten gruplar olmuş.